Ik haat smurfwoorden
Waar komen jullie toch vandaan?
Waar de smurfenhuisjes staan
Hebben jullie ook een eigen taal?
Ja, die spreken wij allemaal
Doen jullie iets wat wij niet durven?
Ja, want wij zijn echte smurfen
Waarom zijn smurfwoorden niet zo goed
Omdat ik dan niet weet wat ik doen moet!
Wat zijn smurfwoorden?
Smurfwoorden zijn woorden die in verschillende betekenissen worden gebruikt. Een schrijver die eenzelfde woord gebruikt in verschillende betekenissen, lijdt aan het smurfsyndroom. Dit syndroom is vernoemd naar het stripverhaal van de smurfen, waarin de smurfen voor elk werkwoord en naamwoord het woord ‘smurf’ gebruiken.
| Smurfwoord | Alternatief |
|---|---|
| Realiseren | – verwerkelijken – uitvoeren – beseffen – bouwen |
| Aangeven | – overhandigen – aan een ander laten weten – zeggen |
| Faciliteren | – vergemakkelijken – mogelijk maken |
| Met name | – vooral – om precies te zijn |
Smurfwoorden wegsmurfen
Soms kun je smurfwoorden ook in het geheel weglaten, zonder een synoniem te hoeven gebruiken: “Gargamel heeft aangegeven dat hij smurfen haat” wordt dan “Gargamel haat smurfen”. Keep it short and simple!
Nog meer smurfwoorden
Smurfwoorden zijn niet altijd werkwoorden. Hieronder een lijst met andere smurfwoorden en een bijbehorend beter alternatief (met dank aan Schijfvis):
| Smurfwoord | Alternatief |
|---|---|
| Acteren | Toneelspelen, optreden, ingaan op iets, handelen |
| Aspect | Onderdeel, detail, kant, gezichtspunt |
| Dynamisch | Veranderlijk, krachtig, levendig, fit, actief |
| Evalueren | Beoordelen, schatten, oordelen, nagaan, vaststellen |
| Herkennen | Het ergens (niet) mee eens zijn, ergens (geen) last van hebben, kunnen identificeren |
| Leiderschap | De leiding nemen, regie houden |
| Meenemen | Meebrengen, profijt hebben van, opnemen, behandelen, bespreken |
| Met name | In het bijzonder, namelijk, vooral, om precies te zijn |
| Oppakken | Optillen, in hechtenis nemen, uitwerken, behandelen, gebruik maken van |
| Reflecteren | Nadenken, beschouwen, weerspiegelen |
| Uitdaging | Baan, moeilijkheid, obstakel |
| Uniek | De enige in zijn soort zijn, bijzonder, leuk, bijzonder leuk |
| Traject | Deel van een route, proces, project |
Zoals je ziet kennen smurfwoorden meerdere alternatieven. Door het juiste alternatief te gebruiken maak je de tekst duidelijker en concreter voor de ontvanger. Deze woorden zijn voor Nederlandstaligen vaak vanzelfsprekend en logisch, omdat we ze al van jongs af aan horen. Echter, voor anderstaligen kunnen deze woorden verwarrend zijn, omdat ze hetzelfde woord gebruiken in een andere context en met een andere betekenis. Het ontbreken van een verschil in uitspraak of schrijfwijze maakt het extra uitdagend voor hen.
Door bewust te zijn van het gebruik van smurfwoorden en deze te vermijden, kunnen we miscommunicatie voorkomen en zorgen voor een heldere en begrijpelijke communicatie, niet alleen intern maar ook naar klanten, leveranciers en andere zakelijke relaties.
Op zoek naar meer taaladviezen? Lees ook: